Nowoczesny model gospodarczy państwa w głównej mierze koncentruje się na ożywionej wymianie gospodarczej, licznych transakcjach handlowych podejmowanych przez firmy, małych przedsiębiorców, a także osoby fizyczne. Niestety, gdy próbujemy zrozumieć świat finansów, poprzez czynne w nim uczestnictwo, wielokrotnie staniemy przed sytuacją, kiedy kontrahent w wyniku nieterminowych płatności szybko zamieni się w naszego dłużnika. W tym miejscu warto dodatkowo zgłębić problem, a co jeżeli zadłużonym okaże się podmiot, wobec komornik umorzy postępowanie egzekucyjne w całości, bądź w części z uwagi na bezskuteczność poprowadzonej egzekucji ? W artykule spróbujemy poszukać odpowiedzi na to pytanie w związku z regulacji z art. 299 kodeksu spółek handlowych.
Jaką rolę w spółce odgrywa współcześnie zarząd ?
Stanowi organ wykonawczy spółki wobec kompetencji przewidzianych dla niego aktem założycielskim, kodeksem spółek handlowych oraz wewnętrznego regulaminu zarządu. Decyzyjność członka zarządu powinna w głównej mierze służyć ogólnym interesom, przyczyniać się do rozwoju firmy oraz budować bezpieczeństwo finansowe spółki.
W jakich przypadkach będziemy mogli skierować kroki egzekucyjne wobec członka zarządu spółki ?
Regulacja zawarta w art. 299 KSH zakłada, że w sytuacji gdy prowadzone działania egzekucyjne przeciwko spółce okażą się bezskuteczne, wówczas wierzyciel będzie mógł podjąć kroki egzekucyjne w stosunku do członków zarządu spółki tj. spróbować zaspokoić swoją wierzytelność z osobistego majątku tych osób. Jednak skierowanie ‘’uwagi komornika” przez wierzyciela do portfela członka zarządu w praktyce nie przychodzi łatwo. Scenariusz egzekucyjny zawarty w art. 299 KSH, może być zainicjowany przez wierzyciela dopiero w momencie doręczenia postanowienia komorniczego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w całości lub części z uwagi na bezskuteczność prowadzonych działań egzekucyjnych oraz zwrocie tytułu wykonawczego wydanego przez właściwy sprawie sąd przeciwko spółce. W tym momencie musimy uważać na kolejną pułapkę czyhającą na nieświadomego wierzyciela. Mianowicie w czynnościach egzekucyjnych wobec jednostek prawnych bardzo łatwo jest pomylić schemat działania art. 299 z art. 31 KSH.
Wierzycielowi w kontekście art. 299 KSH prawo do obrania kierunku egzekucyjnego na majątek osobisty członka zarządu przysługuje z chwilą bezskuteczności egzekucji wobec spółki. Wierzyciel w myśl scenariusza musi uzbroić się w cierpliwość, nie może zainicjować kilka postępowań egzekucyjnych – pomocniczych np. z majątku spółki i z majątku członka zarządu równocześnie.
Za co na podstawie art. 299 KSH poniesie odpowiedzialność członek zarządu spółki?
Jako osoba biorąca czynny udział w organie wykonawczym spółki, odpowie chociażby za zaniechanie niezwłocznego zgłoszenia wniosku dotyczącego ogłoszenia upadłości spółki, które szybko przeprowadzone mogłoby zwiększyć szanse na większe zaspokojenie finansowe, bądź całkowitą spłatę zadłużenia spółki względem jej wierzycieli. Umniejszenie wysokości wypłacalności spółki, stanowi w wielu przypadkach bolączkę członków zarządu. Za zaniechanie sprawnych działań mających na celu zakończenie bytu finansowego spółki osoba uprawniona może czasami pokryć całe zadłużenie spółki z własnego majątku.
Z perspektywy funkcjonowania regulacji egzekucyjnych zawartych w kodeksie spółek handlowych warto jest uzbroić się w cierpliwość, bowiem bezskuteczność jednej kategorii działań egzekucyjnych względem osób prawnych może otworzyć wierzycielowi drogę do zwrócenia „uwagi komornika” chociażby na majątek osobisty osoby odpowiedzialnej za bieżące funkcjonowanie firmy.
Mikołaj Mucha